reizen

waardeverhoger

De tweede editie van Het Stadmakerscongres in Rotterdam op vrijdag 30 oktober was voor mijn partner, in bedrijf en in de liefde, en mijzelf, de aanleiding om een paar dagen extra in deze boeiende stad te verblijven. Stadmakers uit voornamelijk Rotterdam, met verschillende achtergronden, maar ook uit andere steden, komen naar dit evenement in Rotterdam. Dat er veel belangstelling voor het Stadmakerscongres was, bleek wel uit de 650 aanwezige bezoekers.
Twitteren deden we met de #SMC15 en hier lees je de Twitterfeed.

bazar
Donderdag zijn we met de trein naar Rotterdam gereisd. We hadden een leuk hotel in de Witte de Withstraat geboekt: Bazar. Altijd een feestje om hier te logeren, niet heel fancy, maar een hotel met een verhaal en beleving, in ieder geval veel leuker dan een kille hotelkamer.

Hotel Bazar Rotterdam

Fijne bijkomstigheid is het restaurant Bazar, waar je ook ontbijt als je logeert in het hotel. Je kunt er vers, betaalbaar en goed eten (halal), de bediening is vriendelijk, leuk en gastvrij, geen wonder dat het overdag en ’s avonds stampend vol zit tot ver na middernacht. Er staan standaard fietsen, die je gratis mag gebruiken of als je met de auto komt dan je krijg je een korting op de parkeergarage.
De inrichting in thema’s: Duizend en één Nacht, Afrika of Zuid Amerikaans.

Moderator Stadmakerscongres Annemieke van der Kooij

stadmakerscongres
Het congres kun je het beste als een festival bekijken. Het Stadmakerscongres heeft een heus blokkenschema, inclusief overlap van workshops waar je bij beide tegelijk wilt zijn. De locatie, De Schouwburg van Rotterdam, heeft een mooie ambitie: De Stadsschouwburg en Schouwburgplein in 2030 klimaat neutraal! Directeur Ellen Walraven vertelt dat ze met de programmering de vertaling maakt van kunst en cultuur op haar podium. Gave en prachtige ambitie!

guerrilla ambtenaar
Dat het moeilijk kiezen was had ik gezegd, dus zijn we op bekent terrein begonnen bij ‘de Rotterdamse bouwstenen voor Agenda Stad.’ Pakhuis De Zwijger hoste dit podium en Niesco Dubbelboer interviewt in het eerste blokje de net gepensioneerde Cees Donkers (urban designer – gemeente Eindhoven), de stoute ambtenaar uit Eindhoven, super inspirerende man! Hij heeft bijgedragen aan het behoud van de Witte Dame, de voormalige Philipsfabriek. Hij is na zijn pensioen met een eigen bedrijf gestart, waarin hij veel samenwerkt met jonge talenten.

The last supper versus the new generation – foto Design Week

Het plaatje van de Apostelen bij The last supper is mij bijgebleven, Cees Donkers gebruikt deze afbeelding als ikoon voor de nieuwe generatie. Hij beschrijft de huidige situatie waarin studenten klaar zijn met hun studie en slecht aan de bak komen. Hij pleit voor meer samenwerken tussen overheden en onderwijs en natuurlijk ook met ondernemers, maar hij vindt dat het een onderbelichte samenwerking is waarbij de overheid een belangrijke rol moet spelen. Cees Donkers vertelt ook over zijn Russische avontuur een architecturale Nederlands-Russisch studentenproject. Volgens hem is het URBANFEST in Izhevsk in Rusland, in de op vier na grootste stad in Rusland, een heel gaaf festival.

initiatiefnemer = waardeverhoger
Frans Soeterbroek, De Ruimtemaker, nam ons mee in de lezing “Stadmakers: Nieuwe tafelschikkingen, ander speelveld.” Over hoe ambtenaren mee moeten groeien in anders denken. Het sturen op maatschappelijke meerwaarde en het belang daarvan. Ondernemerschap en publieke waarden moeten aan elkaar verbonden worden.
Het bewaken van het uithoudingsvermogen van pioniers, het experiment en het leren ervan, koesteren van diversiteit. Ik snapte direct wat Frans bedoelde, toen hij benoemde dat je in de groep waarmee je samenwerkt en pioniert elkaar ook zo nu en dan de vraag moet stellen hoe het met elkaars uithoudingsvermogen staat. Dat is een mooie les voor initiatiefnemers, eentje die vaak wordt vergeten.

Lessen voor lokale platforms van Frans Soeterbroek

alexandros washburn
Na de lunch gingen we massaal naar de grote zaal waar keynote speaker en Guest Urban Critic 2015 Alexandros Washburn uit New York een lezing gaf. Washburn* is strateeg en ontwerper, hij verbind voortdurend de structurele transformaties van de stad met de kwaliteit van het dagelijkse leven. Eén van de hoofdvragen voor het Stadmakerscongres 2015 is: “Hoe sterken stadmakers en stadsontwerp elkaar wederzijds?”

In de periode 2007- 2014 was Washburn Chief Urban Designer van het New York City Department of City Planning, onder burgemeester Michael Bloomberg. Bekende projecten uit die tijd zijn de High Line, en de post-Sandy reconstructie. In zijn huidige functie als industry professor/founding director van het Center for Coastal Resilience and Urban Xcellence (CRUX) bij het Stevens Institute of Technology werkt hij aan de grootschalige opgave van weerbaarheid tegen klimaatverandering .

Zijn uitgangspunt is dat elke ingreep in de stad leidt tot een prettiger plek om te leven. Zijn benadering zoekt voortdurend de balans tussen drie helden, Robert Moses, Jane Jacobs en Fredrick Law Olmsted: denken in grootschalige investeringen, vanuit de kracht van communities en met natuur als balancerende kwaliteit. Echt goede projecten krijgen door die balans een upswing die zich niet laat voorzien, en die zich niet alleen uitbetaalt aan investeerders maar ook aan publieke kwaliteit en aan bloeiende communities.

Het huis van Alexandros Washburn in NYC na Sandy

De lezing van Washburn was heel persoonlijk, zijn verhaal begint met een foto van zijn huis nadat zijn huis in NY precies drie jaar geleden overstroomde. Hij werd emotioneel toen hij over de kracht van de buurt ging vertellen, iedereen hielp elkaar. De kern van zijn verhaal gaat over connectie en hij benoemt het belang ervan in de openbare ruimte “Public space builds public trust.” Tijdens zijn lezing heeft Washburn het regelmatig moeilijk, hij is duidelijk geraakt door het besef hoe belangrijk mensen in de stad zijn, mede omdat hij het aan den lijve heeft ondervonden. Het raakt mij ook en ik besef ook dat dit precies is wat ik naleef, de mens, contact en het samen aan de stad bouwen, ieder in zijn kracht “Architecture build cities, cities build citizens.”

De week voor het Stadmakerscongres verbleef hij al in Rotterdam, daardoor trekt hij regelmatig de vergelijking tussen New York en Rotterdam. Hij eindigt zijn lezing nogal aangeslagen, met een pleidooi om in Rotterdam te starten vluchtelingen echt inwoners te laten zijn en hij pleit voor radicale opname in de samenleving. Daar werd iedereen stil van.

* Informatie over Washburn deels via Stadmakerscongres.nl

maak de maaskade mee!
We gaan erop uit! Even wat luchtigs, letterlijk de stad in met de tour “Maak de Maaskade mee”, onder de bezielende leiding van Kaboul Vermijs van CultuurScouts. Boot, fiets, zon en leuke mensen in deze toffe stad! We gaan op de fiets richting Leuve Haven, waar we de boot pakken naar de schakelpunten tussen Charlois en de Maaskade.

Charlois aan het water

We bezoeken Charlois aan het water en krijgen een mooi verhaal over het initiatief en wat de ambities zijn.

Ret – Remise Sluisjesdijk Rotterdam

Daarna brengen daarna we een bezoek aan het voormalig kantoorpand RET-remise op Sluisjesdijk waar de ontmoeting tussen handen en hoofd wordt gefaciliteerd. Mooi om op zo’n mooie dag de Maas op te gaan en alles vanaf het water te bekijken. Gedreven mensen, met passie voor de wijk en de mensen uit de wijk.

Op de weg terug op de boot zit ik naast een groepje waar ik iemand hoor vertellen over haar Stichting Brugwachtershuisjes *oren gespitst* en het blijkt Mijntje Vervoort te zijn. Haar stichting heeft al meerdere malen aandacht aan het project Brugwachtershuisjes Zwolle besteed en de terugreis is te kort en we wisselen gegevens uit. Toeval bestaat niet;-)

Jerry en Gooitske onderweg in Rotterdam

Terug in de Schouwburg hebben we een lekker glaasje gedronken, nog wat nagepraat en zijn Jerry en ik zijn vol inspiratie en veel prikkels terug naar ons hotel gegaan om ons op te frissen om een lekker hapje te gaan eten. De volgende dag gaan we zeker een bezoek aan Katendrecht brengen, maar morgen als eerste een bezoek brengen aan de Keith Haring expositie The Political Line in de Kunsthal. Initiatiefnemers zijn waardeverhogers, daar sluit ik de dag mee af.

Klik hier als je meer wilt weten over Stadmaken in Nederland>>

Klik hier voor een woord en beeld verslag van het Stadmakerscongres >>

fiets innovatie centrum

In de zomer van 2014 heb ik een verkenning naar draagvlak verricht voor Gemeente Zwolle in Hanzeland (Spoorzone) Zwolle. Ik heb toen veel stakeholders uit dat gebied gesproken en ben bij partijen buiten Zwolle op bezoek geweest. Die laatste waren vooral partijen die met organische gebiedsontwikkeling en transformaties bezig waren of zijn.
Hanzeland heeft in potentie de kansen om een levendige wijk te worden. Maar wat moet er gebeuren om de wijk te vitaliseren en aan welke duurzame processen moet er worden gewerkt voor een levendig Hanzeland? Wat moet er in de openbare ruimte gebeuren en de bebouwde omgeving en hoe kunnen we de sociale cohesie in het gebied beter maken?

funding
Zowel in het traject van verkenning, de tussenliggende tijd tot dit moment en nu, trek ik samen op met Tim Vredeveld van Gemeente Zwolle. We gaan onderzoeken hoe we de dynamiek op gang kunnen brengen, door partijen in co-productie te laten werken aan projecten die bijdragen aan het proces. We gaan het experiment aan om te kijken en te ervaren wat mogelijk bij zou kunnen dragen aan de vitalisering van het gebied.

In de periode na de verkenning die in september 2014 was afgerond, zijn Tim en ik op zoek gegaan naar funding voor het experiment, want de huur van een pand, uren, programmering en materialen zijn nodig om het experiment mogelijk te maken. Na twee afwijzingen van fondsen hadden we uiteindelijk in februari 2015 resultaat en hebben we een bedrag uit het fonds Duurzaam ontwikkelen Overijssel toegekend gekregen. Dat bedrag was naast de inleg van een aantal betrokken en geïnteresseerde partijen genoeg om van start te gaan, alleen was een plek de grootste uitdaging.

Uiteindelijk heeft Gemeente Zwolle, dankzij de bereidheid van NS, een goede overeenkomst voor ons kunnen sluiten. Vanaf 1 juni 2015 hebben we de sleutel van het pand Lübeckplein 68 in Hanzeland en betalen we een kleine huurprijs. Onder voorbehoud zitten we er een half jaar, met de afspraak dat we eruit gaan als er een huurder komt. We doen dat niet alleen, want alleen ga je snel, maar samen kom je verder. De partijen betrokken bij de verkenning en vele nieuwe partijen doen mee.

wat gaan we dan doen?
In de eerste week van juni 2015 heeft architectengroep Raumspielkunst een week gewerkt aan het Lübeckplein. Ze hebben veel stakeholders uit de wijk uitgenodigd en zijn het gesprek aangegaan op speciale inloop avonden. Ze zijn de wijk ingegaan en hebben met een andere blik naar de wijk gekeken. Dankzij ons netwerk waren ook de partijen betrokken die in de verkenning mee hadden gewerkt. De komende periode werkt Raumspielkunst hun bevindingen uit en gaan wij mogelijk met een aantal quick wins aan de slag.

foto gooitz

Daarnaast zijn er contacten met allerlei partijen die willen werken aan projecten die raakvlakken hebben met ons doel. Heb jij ideeën waar je aan wilt werken aan het Lübeckplein? Dan horen we graag wat je plan is en bekijken wij of het aan de enige twee voorwaarden voldoet die wij daaraan stellen:

1. Het draagt bij aan de vitalisering van Hanzeland
2. Het is in co-productie

fietsinnovatie Zwolle
Eén van die partijen die ons benaderd heeft is Zwolle Kampen Netwerkstad en Zwolle Fietsstad 2014. Deze partijen willen onderzoeken of in Zwolle een fiestinnovatie centrum zou kunnen worden ontwikkeld, wat dat zou moeten zijn en met wie. Daarom vond op woensdag 1 juli een brainstorm plaats op Lübeckplein 68. Met zo’n 20 verschillende partijen bij elkaar hebben we nagedacht of er draagvlak is voor een Fietsinnovatiecentrum in Zwolle, waarom, hoe en welke vorm dat zou kunnen krijgen. Het werd een levendige discussie en de inspiratie en ideeën vlogen over de tafel.

Het pand is voorlopig beschikbaar tot november 2015 en hebben we in twee groepen gebrainstormd over wat je op Lübeckplein 68 op korte termijn en lange termijn zou kunnen doen. Wat is haalbaar.

Deze eerste brainstorm was een eerste goede aanzet, met als resultaat een mooie oogst waarmee we de komende maanden verder gaan.

Deelnemende partijen aan de brainstorm: Mobicom, Cycloon, Gemeente Zwolle, Studio Menta, Jan Kuipers Nunspeet, Deltion College, Afdeling Mobiliteit Windesheim, Velowland, Salland Electronics, Go to grow, Cibap, Cortina, Kruitbosch, Provincie Overijssel, Royal Haskoning, Zwolse Fietsersbond, gooitz en een mooie groep studenten en trainees.

Heb jij ideeën voor een fietsinnovatie centrum in Zwolle? Wil je meedoen in de vervolgstappen? Stuur dan een mail naar Gooitske Zijlstra.

Klik hier als je meer wilt weten over het project >>