placemaking

Met een andere bril naar verkeer kijken

Wat als je kinderen de baas van het verkeer maakt?

Dan krijg je een ander perspectief op het huidige verkeer, de verkeersveiligheid en de ruimte. Dat is niet zo als wij – volwassenen – ernaar kijken. Van 2020-2022 mocht ik een aantal proeftuinen verkeer door de ogen van kinderen 6-12 jaar en jong volwassenen met een verstandelijke functiebeperking ontwikkelen en uitvoeren in Overijssel. De proeftuinen vonden plaats in het  buitengebied, dorpen en steden, een mooie variatie. En leverde inzichten en uitkomsten op mét beloften van verschillende gemeenten in provincie Overijssel. Best gek toch, omdat in Nederland alles rondom verkeer en verkeersveiligheid is gereguleerd en in wetten is vastgelegd. Des te interessanter om te zien hoe kinderen anders naar dit onderwerp kijken en wat het zou kunnen opleveren om het een keer door de bril van deze doelgroep te bekijken én uit te proberen.

 

Hoe werkt dat dan? 

Hierboven in de tekening zie je het proces. In deze eerste fase volgen we acht stappen en betrekken we lerende partijen. Lerende partijen zijn organisaties en overheden en belanghebbenden zowel door mijn opdrachtgevers uitgekozen en door de kinderen aangevuld. Denk bijvoorbeeld aan de burgemeester van Overijssel;-)
Het proces heeft als basis Placemaking (Projects for Public Spaces) en de City at Eye level Kids (Stipo) en is doorontwikkeld door gooitz.

 

Proeftuin Stadshagen
In 2020 starten we de proeftuin verkeer door de ogen van kinderen 6-12 jaar in Stadshagen, een jonge wijk in gemeente Zwolle. Deze proeftuin was de tweede proeftuin die naar een vervolgfase, tactical urbanism is gebracht en uitgevoerd in september 2023. Bij deze proeftuin hebben we een groep jonge bewoners met een verstandelijke beperking (WIZ Jongeren) van Het Vensterhuis betrokken. De basisscholen die hebben meegedaan: Kindcentrum Kasteelhoeve (voorheen KBS De Vlieger 2) en Triomundo (voorheen Supernova). Nadat de eerste fase was doorlopen hebben de wijkmanager en verkeerskundige van Stadshagen het aangedurfd om de belofte te doen een paar ideeën uit te proberen. Dat toont lef en durf van gemeente Zwolle.

 

Welke thema’s herkennen kinderen?
We zijn begonnen met elkaar te leren kennen en de opdracht met de kinderen te bespreken. Daarna hebben de kinderen geïnventariseerd wat ze leuk, moeilijk, ingewikkeld of gevaarlijk vinden en hebben ze met elkaar een aantal plekken uitgekozen waar we oplossingen voor gaan verzinnen (stap 3 uit het proces).

Kijk eerst het filmpje van juf Ilze van der Velde en haar klas hieronder voor je verder leest. 

Bij de observaties laten we de kinderen zelf hun plekken kiezen die ze vooraf hebben onderzocht. Ze overleggen met elkaar op welke plekken ze verder onderzoek willen doen. In het geval van de Proeftuin verkeer door de ogen van kinderen in de wijk Stadshagen in Zwolle hebben de kinderen de volgende plekken uitgekozen:

• Rotonde bij Station Stadshagen
• Kruispunt Werkerlaan
• Dinghofslaan

 

Waarom deze plekken? 
De kinderen en de WIZ jongeren hebben eerst zelf onderzoek gedaan met behulp van fotografie, Action Cam en debat. Ze hebben in kleine groepjes onderzocht en in kaart gebracht wat op de weg van huis naar school, of van school naar de bieb, of van huis naar het winkelcentrum ingewikkeld, lastig, gevaarlijk of juist leuk is in het verkeer. De kinderen zijn daar vervolgens mee aan de slag gegaan en zijn ze door de methode die gooitz heeft ontwikkeld tot een aantal ideeën gekomen. De ideeën van de groepen zijn aan elkaar in klas gepresenteerd en door kunstenaar en illustrator Jerry van der Bol geïllustreerd. Uiteindelijk met het goedkeuren van de kinderen definitief gemaakt en gepresenteerd aan de lerende partners door de kinderen.

De thema’s die benoemd zijn door de kinderen:
Er wordt veel te hard gereden; daardoor Moeilijk in te schatten of je kunt oversteken; Het is niet overzichtelijk; Beton is saai, er is weinig kleur;  Veel verkeersborden; Er is veel lawaai; maak de fietsers en voetgangers de baas op de rotonde;

De uitprobeerfase
In het voorjaar van 2023 zijn de voorbereidingen gestart om een aantal ideeën in het echt uit te voeren. De illustrator heeft de ideeën van de kinderen op de plekken vormgegeven en dat is weer met de kinderen afgestemd of het klopte. De betrokken wethouder heeft akkoord gegeven omdat in het verkeersbesluit positief advies is afgegeven voor de ontwerpen en dat was nog niet zo gemakkelijk. Wat voor juridische status heeft zo’n proeftuin, dat moest allemaal worden uitgezocht. Met succes.

 

Vervolgens is de tekening in een technisch programma gezet door de mensen van de afdeling verkeerskunde, zodat Trackline, partner voor wegmarkeringen in gemeente Zwolle in samenwerking met operationeel beheer en wegen van gemeente. Die hadden nog niet eerder een vraag van deze orde gekregen, des te bijzonder dat het nu is waargemaakt. Het heeft wat hoofdbrekens gekost, maar met alle wil en medewerking van alle partijen is het een uniek project in Nederland, waar we veel van kunnen leren de komende maanden.

Opening Proeftuin verkeer 28 september
Op donderdag 28 september heeft wethouder Michiel van Willigen samen met Mi-won (W.I.Z-jongeren; Wonen in Zwolle), Mads (Kindercampus TrioMundo) en Maylinn (Kindcentrum Kasteelhoeve) het laatste schilderwerk gedaan. Als je goed kijkt op in de video zie je de letter M, de voorletters van alle kinderen. Het was een feestelijke gebeurtenis en de komende periode gaan we de plekken opnieuw observeren met de drie partijen.

 

 

 

Drone shots van de ontwerpen waar kinderen op de drie plekken Dinghofslaan, Station Stadshagen en Werkerlaan [Martijn van Hese].

Ideeën: kinderen van Triomundo, Kindcentrum Kasteel en WIZ Jongeren
Vertaling ideeën kinderen in illustratie en ontwerp: Jerry van der Bol
Verkeerskundige uitwerking: Joris van Loon en Jort Heuver
Uitvoering: Trackline in samenwerking met gemeente Zwolle
Begeleiding: Rene Stuij en Jenine Overgoor gemeente Zwolle
Communicatie: Tanja de Graaf en Karla Hoeflaak gemeente Zwolle

Dank aan alle ouders en verzorgers (Omega) van de WIZ jongeren 
Dank aan Studio Vers Bestuur
Dank aan Heidy van Essen van Provincie Overijssel

En dank aan alle verkeersgebruikers van de drie plekken die overlast hebben ervaren.

 

 

In de pers:
1Zwolle.nl
Jeugdjournaal
RTV Oost
Hart van Nederland
Stentor
Swollenaer
Vinexpress (pagina 6)
Vinexpress (pagina 5)

Inspiratie:
Street for kids
Piazze Aperte Milan

---

Afzakken op de IJssel

ALS JE IN EN OP HET WATER BENT GEBOREN

Zoals ik dat ben, geboren in Harlingen en getogen in Makkum (Friesland) had ik het voorrecht om met mijn ouders heel dicht bij de natuur op te groeien. Dat realiseer je je pas als je ouder wordt.

Mijn vader bouwde zelf platbodems en vanaf mijn peutertijd voer ik mee op de Zeeschouw ‘De Platvoet’ die mijn vader zelf bouwde. Daarmee voeren we vanuit onze basis Makkum op de Friese Meren, het Wad, het IJsselmeer en verder. En hadden wij als kinderen een Piraatje dat de naam ‘Steunzooltje’ droeg. Hoe we aan die naam komen is een anekdote op zich;-)

Nu ik volwassen ben, en ik niet meer in Friesland woon, maar in Zwolle (Overijssel), is rivier de IJssel mij dierbaar en zet ik mij daarvoor in. De IJssel mond uit in het IJsselmeer en temeer realiseer ik mij hoe alles met elkaar is verbonden. Dankzij een machtig mooi team Schone IJssel met bevlogen mensen die net zoals ikzelf van het water houden en zich op ieders eigen manier inzetten voor een schone rivier de IJssel is de link voor mij duidelijk. We gaan ‘Afzakken op de IJssel voor een plasticvrije rivier in 2030’ Onze eerste actie op reis naar ons doel!

Ons teamlid Aidan Scherpbier roeide eind 2022 al 5000 kilometer met zijn maat Tristan Sim op de oceaan om aandacht te vragen voor de plastic soep. We gaan dat 22 en 23 september herhalen op de IJssel, in het artikel hieronder lees je meer. Wie onze partners zijn, wie aan de slag gaan, wie roeien, waar we stoppen enzovoort. We hebben jou nodig om de sloeproeiers aan te moedigen en met ons mee te doen om onze missie te volbrengen.

Dit wordt een jaarlijks terugkerende activiteit van Schone IJssel! Heb je vragen? stuur dan een bericht!

 

— English read —

IF YOU WERE BORN IN AND ON WATER

As I am, born in Harlingen and raised in Makkum (Friesland) I had the privilege of growing up very close to nature with my parents. You only realize that when you get older.

My father built flat-bottomed boats himself and from my toddler age I sailed on the Zeeschouw ‘De Platvoet’ that my father built himself. With this we sailed from our base Makkum on the Frisian Lakes, the Wad, the IJsselmeer and beyond. And as children we had a little Pirate named ‘Support Sole’. How we got that name is an anecdote in itself 😉

Zijlstra Zeeschouw De Platvoet – Wijbren Zijlstra

Now that I am an adult, and I no longer live in Friesland, but in Zwolle (Overijssel), the river IJssel is dear to me and I am committed to it. The IJssel flows into the IJsselmeer and I realize all the more how everything is connected. Thanks to a mighty beautiful team Clean IJssel with passionate people who, just like myself, love the water and are committed in their own way to a clean river IJssel, the link is clear to me. We are going ‘Going down the IJssel for a plastic-free river in 2030’ Our first action on a journey towards our goal!

At the end of 2022, our team member Aidan Scherpbier rowed 5,000 kilometers on the ocean with his buddy Tristan Sim to draw attention to the plastic soup. We will repeat that on September 22 and 23 on the IJssel, you can read more in the article below. Who our partners are, who gets to work, who rows, where we stop and so on. We need you to cheer on the sloop rowers and join us in accomplishing our mission.

This will be an annual activity of Clean IJssel! Do you have questions? send a message!

 

The sloop rowing trip for a clean IJssel is an initiative of the Clean IJssel project team:

 

The photo of the rowers comes from the website of sloop rowing association Daventru Portru.

 

---